Энап® (5 мг) (Enalapril)
Инструкция
- русский
- қазақша
Саудалық атауы
ЭНАП®
Халықаралық патенттелмеген атауы
Эналаприл
Дәрілік түрі
5 мг, 10 мг немесе 20 мг таблеткалар
Құрамы:
Бір таблетканың құрамында
белсенді зат – 5 мг, 10 мг немесе 20 мг эналаприл малеаты,
қосымша заттар
5 мг доза: натрий гидрокарбонаты, лактоза моногидраты, жүгері крахмалы, гидроксипропилцеллюлоза, тальк, магний стеараты,
10 мг доза: натрий гидрокарбонаты, лактоза моногидраты, жүгері крахмалы, тальк, магний стеараты, темірдің (III) қызыл тотығы (Е 172),
20 мг доза: натрий гидрокарбонаты, лактоза моногидраты, жүгері крахмалы, тальк, магний стеараты, темірдің (III) қызыл тотығы (Е 172),
темірдің сары тотығы (Е 172).
Сипаттамасы
Бір жағында сызығы бар және шеттері қиғашталған, беті тегіс, дөңгелек пішінді ақ түсті таблеткалар (5 мг дозасы үшін).
Бір жағында сызығы бар және шеттері қиғашталған, беті тегіс, таблеткалар массасында және бетінде ақ түсті теңбілденген, дөңгелек пішінді, қызыл-қоңыр түсті таблеткалар (10 мг дозасы үшін).
Бір жағында сызығы бар және шеттері қиғашталған, беті тегіс, таблеткалар массасында және бетінде ақ түсті теңбілденген, дөңгелек пішінді, ашық қызғылт-сары түсті таблеткалар (20 мг дозасы үшін).
Фармакотерапиялық тобы
Ангиотензин конвертирлеуші фермент (АКФ) тежегіштері.
АТЖ коды СС09АА02
Фармакологиялық қасиеттері
Фармакокинетикасы
Эналаприл асқазан-ішек жолынан жылдам сіңіріледі, қан сарысуындағы эналаприлдің ең жоғары концентрациясы қабылдағаннан кейін 1 сағаттан соң байқалады. Сіңірілу дәрежесі 60% құрайды және ас ішуге байланысты емес. Сіңгеннен кейін, эналаприл ангиотензин конвертирлеуші ферменттің (АКФ) күшті тежегіші болып табылатын белсенді зат - эналаприлаттың түзілуімен гидролизге ұшырайды. Қан сарысуындағы эналаприлаттың ең жоғары концентрациясы эналаприл қабылдағаннан кейін 4 сағаттан соң байқалады. Препаратты ішке курстық қолданғанда, эналаприлаттың тиімді жартылай шығарылу кезеңі 11 сағат құрайды. Бүйрек қызметі қалыпты тұлғаларда эналаприлат тепе-тең концентрациясына эналаприл қабылдағаннан бастап 4 күнге қарай жетеді.
Қан плазмасының ақуыздарымен байланысуы емдік дозалар ауқымында - 60%. Көбіне бүйрек арқылы шығарылады. Несепте анықталатын негізгі метаболиттері шамамен дозаның 40%-ын құрайтын эналаприлат және өзгермеген эналаприл (20%-ға жуық) болып табылады.
Бүйрек жеткіліксіздігінде
Эналаприл мен эналаприлаттың әсер етуі бүйрек жеткіліксіздігі бар емделушілерде ұлғаяды. Жеңіл немесе орташа бүйрек жеткіліксіздігі бар науқастарда (креатинин клиренсі 0,6-дан 1 мл/сек дейін), эналаприлаттың тепе-тең AUC жағдайы («концентрация-уақыт» қисығы астындағы аудан) күніне бір рет 5 мг дозасын қабылдағаннан кейін бүйрек қызметі қалыпты емделушілердегіден шамамен екі есе жоғары. Бүйрек қызметінің ауыр бұзылуларында (креатинин клиренсі ≤ 0,5 мл/сек) AUC шамамен 8 есе ұлғаяды. Эналаприлаттың тиімді жартылай шығарылу кезеңі осы деңгейінде бүйрек жеткіліксіздігімен ұзарады.
Эналаприл жүйелі айналымнан гемодиализ көмегімен шығарылады. Диализбен шығарылатын эналаприлат клиренсі 1,03 мл/сек құрайды.
Фармакодинамикасы
Энап® малеин қышқылының және екі амин қышқылы - L-аланин мен L-пролиннің туындысы болып табылатын эналаприлдің тұзы түрінде болады. Ангиотензин конвертирлеуші фермент (АКФ) - ангиотензин I конверсиясын тамыр тарылтатын ангиотензин II түріне катализдейтін пептидил дипептидаза. Сіңірілгеннен кейін, эналаприл АКФ тежейтін эналаприлаттың түзілуімен гидролизденеді. АКФ тежелуі ангиотензин II плазмалық деңгейінің азаюына апарады, ол қан плазмасындағы ренин белсенділігінің ұлғаюына (рениннің босап шығуының теріс кері байланысы механизмінің жойылуына орай) және альдостерон сөлінісінің төмендеуіне әкеледі. АКФ II киназамен сәйкес келеді. Осылайша, эналаприл вазодилатациялаушы әсер иеленетін пептид - брадикининнің ыдырауын бөгей алады.
Энаптың® артериялық қысымды реттеуде маңызды рөл атқаратын ренин-ангиотензин-альдостерон жүйесін бәсеңдету арқылы артериялық қысымды түсіруіне қарамастан, препарат тіпті ренині төмен артериялық гипертензиясы бар емделушілерде де артериялық қысымды азайтады. Артериялық гипертензиясы бар емделушілерге Энап® тағайындау «тұрған» қалыпта да, жатқан қалыпта да жүректің жиырылу жиілігінің елеулі артуынсыз артериялық қысымның түсіп кетуіне әкеледі.
Кейбір емделушілерде артериялық қысымды ұтымды төмендетуге жету үшін бірнеше емдеу аптасы қажет болады. Энаппен® емдеуді кенет тоқтату артериялық қысымның күрт жоғарылауына әкеледі.
АКФ белсенділігін тиімді тежеу, әдетте, эналаприлді бір рет қабылдағаннан кейін 2-4 сағаттан соң дамиды. Гипотензиялық әсер ете бастауы, әдетте, 1 сағат ішінде болады, ең жоғары артериялық қысымды төмендету тиімділігі препарат қабылдағаннан кейін 4-6 сағаттан соң байқалады. Әсер ету ұзақтығы дозасына байланысты, бірақ ұсынылған дозаларды пайдаланғанда, гипотензиялық әсері мен гемодинамикалық тиімділіктері 24 сағат бойы сақталады.
Алғашқы артериялық гипертензиясы бар науқастарда артериялық қысымның төмендеуі жүрек лықсуының ұлғаюымен әрі, мүлде дерлік, жүректің жиырылу жиілігінің өзгеруінсіз шеткергі артериялық қарсыласудың төмендеуімен қатар жүреді. Эналаприл енгізгеннен кейін бүйрек қан ағымы ұлғаяды, бірақ шумақтық сүзілу өзгеріссіз қалады. Натрийдің және судың іркілу белгілері байқалмайды. Дегенмен, егер емге дейін емделушілерде шумақтық сүзілудің төмен шамасы байқалса, ал ол, әдетте ұлғаяды. Эналаприлді диабеті бар, сондай-ақ диабеттен зардап шекпеген, бүйрек аурулары бар емделушілерде қабылдағаннан кейін альбуминурияның және несеппен IgG (иммуноглобулин) және несептің жалпы ақуызы шығарылуының төмендеуі байқалады.
Тиазидті диуретиктермен біріктіргенде эналаприлдің артериялық қысымды азайту әсері көбірек білінетін болады. Эналаприл диуретиктер туындатқан гипокалиемияның дамуын азайтуы немесе болдырмауы мүмкін. Дигиталис препараттарымен және диуретиктермен ем алатын жүрек жеткіліксіздігі бар емделушілерде эналаприлмен емдеу шеткергі қарсыласуды және артериялық қысымды азайтады. Жүректің жиырылу жиілігі азайған уақытта (әдетте, жүрек жеткіліксіздігі бар науқастарда жоғары) жүрек лықсуы артады. Өкпенің қылтамырлық қысымы азаяды. Нью-Йорк кардиологиялық қауымдастығының нұсқаулары бойынша, эналаприлмен емдеу дене жүктемесіне төзімділікті арттырады, жүрек жеткіліксіздігіның белгілері мен ауырлық дәрежесін азайтады. Бұл әсерлер Энаппен® ұзақ емдеу уақыты бойына жалғасады. Жеңіл немесе орташа жүрек жеткіліксіздігі бар емделушілерде, Энап® үдемелі жүрек дилатациясын/кеңеюі мен жеткіліксіздігін баяулатады (сол жақ қарыншаның лықсу фракциясының, түпкілікті диастолалық және систолалық көлемдердің азаюы және лықсу фракциясының жақсаруы). Сол жақ қарынша қызметі бұзылған емделушілерде Энап® негізгі ишемиялық оқиғалар қаупін, миокард инфарктісі ауруын және тұрақсыз стенокардия салдарынан ауруханаға жатулар санын азайтады.
Энап® гипертензиясы және ми қан тамырларының созылмалы ауруы бар науқастарда да ми қан айналымына қолайлы әсер көрсетеді.
Қолданылуы
- эссенциялық артериялық гипертензияда
- бүйрек аурулары кезіндегі симптоматикалық гипертензияда (сонымен бірге, қант диабетінен болатын бүйрек жеткіліксіздігінде және бүйрек қызметінің бұзылуында)
- созылмалы жүрек жеткіліксіздігінде
- сол жақ қарынша қызметінің белгісі білінбейтін бұзылуында (біріктірілген ем құрамында)
Қолдану тәсілі және дозалары
ГипертензияБастапқы доза, емделушінің ахуалына және гипертензия дәрежесіне қарай, тәулігіне бір рет 5 мг-ден 20 мг-ге дейін құрайды. Энап® тәулігіне бір рет қабылдану керек. Өкпе гипертензиясында ұсынылатын бастапқы дозасы тәулігіне 5 мг-ден 10 мг-ге дейін құрайды. Ренин-ангиотензин-альдостерон жүйесі күшті белсенділенген емделушілерде (мысалы, реноваскулярлы гипертензия, тұз және сұйықтық тапшылығы, жүрек жеткіліксіздігі немесе гипертензияның ауыр түрі) емнің басында артериялық қысым шамадан тыс төмендеп кетуі мүмкін. Мұндай емделушілерге бастапқы 5 мг немесе одан аз дозасы ұсынылады, әрі емдеуді дәрігердің мұқият қадағалауымен бастау қажет. Диуретиктердің жоғары дозаларымен алдын ала емдеу эналаприл емі басталғанда сұйықтық тапшылығына және гипотензияның пайда болу қаупіне әкелуі мүмкін. Мұндай емделушілерге бастапқы 5 мг немесе одан аз доза ұсынылады. Мүмкіндігінше, диуретиктермен емдеуді эналаприл емін бастағанша 2-3 күн бұрын тоқтату керек. Емдеу кезінде бүйрек қызметін және қан плазмасындағы калий деңгейін бақылаған жөн. Әдеттегі демеуші доза тәулігіне бір рет 20 мг құрайды. Ең жоғары доза тәулігіне 40 мг құрайды.
Жүрек жеткіліксіздігі / сол жақ қарынша қызметінің белгісі білінбейтін бұзылуы Бастапқы Энап® дозасы симптоматикалық жүрек жеткіліксіздігінде немесе сол жақ қарынша қызметінің белгісі білінбейтін бұзылуында тәулігіне бір рет 2,5 мг құрайды. Препараттың артериялық қысымға алғаш тиімді әсер етуін мұқият қадағалау керек.
Жүрек жеткіліксіздігін емдегенде эналаприл малеатын, әдетте, диуретиктермен және бета-бөгегіштермен, қажет болса, жүрек гликозидтерімен біріктіріп пайдаланады.
Әсері болмаған жағдайда немесе симптоматикалық гипотензияны тиісінше реттегеннен кейін жүрек жеткіліксіздігі бар емделушілерге, ем басталған соң, дозаны әдеттегі 20 мг демеуші дозаға дейін біртіндеп арттырған жөн, ол не бір рет тағайындалады, не екі қабылдауға бөлінеді (емделушінің препаратты көтере алуына қарай).
Дозаны осылай реттеуді 2-4 апта ішінде жүргізу ұсынылады. Ең жоғары дозасы тәулігіне екі қабылдауға тағайындалатын 40 мг құрайды.
Симптоматикалық жүрек жеткіліксіздігі / сол жақ қарынша қызметінің белгісі білінбейтін бұзылуы бар емделушілерде ұсынылатын дозалауды реттеу
Апталар |
Күніне мг дозасы |
1 апта |
1-3 күн аралығы: күніне 2.5 мг бір реттік дозада 4-7 күн аралығы: күніне екі қабылданатын 5 мг |
2 апта |
бір реттік дозадағы, не екі қабылданатын 10 мг |
3 апта |
бір реттік дозадағы, не екі қабылданатын 20 мг |
♦Бүйрек қызметі бұзылған және диуретиктер қабылдайтын емделушілерде ерекше сақтану шараларын қадағалау керек.
Энаппен® емдеуге дейін де, емдеуді бастағаннан кейін де артериялық қысым мен бүйрек қызметіне мұқият бақылау жүргізген жөн, өйткені препарат қабылдау нәтижесінде болатын гипотензияның және (сирегірек) бүйрек жеткіліксіздігінің дамуы жөнінде хабарламалар болды. Диуретиктермен ем алатын емделушілерде препарат дозасын, мүмкіндігінше, эналаприлмен емдеу басталғанша азайту керек. Бастапқы эналаприл дозасынан кейін гипотензияның дамуы гипотензияның эналаприлмен ұзақ уақыт емдегенде сақталатынын білдіреді, әрі препарат қабылдауды тоқтату қажет екенін көрсетпейді. Емдеу кезінде қан плазмасындағы калий мөлшерін де бақылаған дұрыс.
Бүйрек жеткіліксіздігі кезінде дозалау
Бүйрек жеткіліксіздігі бар емделушілерде эналаприл қабылдаулар арасындағы аралық ұзартылуы және/немесе дозалау азайтылуы тиіс.
Креатинин клиренсі |
Күніне бастапқы мг доза |
Креатинин клиренсі 0.5 және 1.33 мл/с аралығында |
5 мг-ден 10 мг-ге дейін |
Креатинин клиренсі 0.16 және 0.5 мл/с аралығында |
2.5 мг |
Креатинин клиренсі 0.16 мл/с немесе одан аз |
2.5 мг диализ жүргізілген күні* |
• Эналаприл диализге ұшырайды, дозаны реттеу диализ жүргізілмейтін күндері артериялық қысым деңгейіне қарай жүзеге асады.
Егде емделушілер
Егде емделушілерде дозаны бүйрек қызметіне сәйкес тағайындайды.
Препарат дозасы үнемі науқастың ахуалына қарай реттеледі.
Жағымсыз әсерлері
Өте жиі (≥1/10)
- көрудің тұмандануы
- бас айналу
- жөтел
- жүрек айну
- астения
Жиі (≥1/100-ден <1/10-ға дейін):
- бас ауыру, депрессия
- гипотензия (ортостатикалық гипотензияны қоса), естен тану, кеуде тұсының ауыруы, ырғақтың бұзылуы, стенокардия, тахикардия
- ентігу
- диарея, іштің ауыруы, дәм сезудің өзгеруі
- бөрту, бет, аяқ-қол, ерін, тіл, дауыс саңылауы және/немесе көмейдің асқын сезімталдығы/ангионевротикалық ісінуі
- шаршау
- гиперкалиемия, қан плазмасында креатинин жоғарылауы
Жиі емес (≥1/1,000-нан <1/100-ге дейін)
- анемия (соның ішінде апластикалық және гемолитикалық)
- гипогликемия
- сананың шатасуы, ұйқышылдық, ұйқысыздық, жүйкенің тозуы, парестезиялар, бас айналу
- жүрек қағу, инфаркт миокардісі немесе церебральді-қан тамырлық асқынулар*, жоғары қауіп бар емделушілерде
- ринорея, тамақтың ауруы, қарлығу, бронх түйілу/демікпе
- ішектің бітелуі, панкреатит, құсу, диспепсия, іш қату,
анорексия, асқазанның тітіркенуі, ауыздың кеберсуі, пептикалық ойық жара
- терлеу, қышыну, есекжем, алопеция
- бүйрек қызметінің бұзылуы, бүйрек жеткіліксіздігі, протеинурия
- импотенция
- құрысулар, қан кернеулер, құлақтың шуылдауы, жалпы дімкәстану, қызба
- плазмада мочевинаның ұлғаюы, гипонатриемия
Сирек (≥1/10,000-нан <1/1,000-ға дейін)
- нейтропения, гипогемоглобинемия, гематокриттік сан азаюы,
тромбоцитопения, агранулоцитоз, сүйек кемігі қызметінің бәсеңдеуі,
панцитопения, лимфаденопатия, аутоиммундық аурулар
- ұйқысыздық, ұйқының бұзылуы
- Рейно феномені
- өкпе инфильтраттары, ринит, аллергиялық альвеолит/эозинофильді
пневмония
- стоматит/афтозды ойық жаралар, глоссит
- бауыр жеткіліксіздігі, гепатиттер, соның ішінде гепатоцеллюлярлы немесе холестатикалық гепатит, некроз, холестазды қоса, сарғаю
- мультиформалы эритема, Стивен-Джонсон синдромы, эксфолиативті
дерматит, уытты эпидермалық некролиз, күлдіреуік, эритродермия
- олигурия
- гинекомастия
- бауыр ферменттерінің ұлғаюы, қан плазмасында билирубин жоғарылауы
Өте сирек (<1/10,000)
- ішектік ангио-ісіну
Белгісіз (қолда бар деректер негізінде бағалау мүмкіндігі жоқ)
- антидиуретиктік гормонның дұрыс сөл бөлмеу синдромы (АДГДС)
* Аурушаңдық коэффициенті плацебодағы және клиникалық сынақтарда белсенді бақыланатын плацебо топтарындағы осындай мәнмен салыстырмалы болды.
Белгілер кешені болды: қызба, серозит, васкулит, миалгия/миозит, артралгия/артрит, антинуклеарлы антиденелерге (ANA) оң тест, ЭШЖ жылдамдауы, эозинофилия және лейкоцитоз. Сонымен бірге бөрту, фотосенсибилизация және басқа дерматологиялық көріністер болуы мүмкін.
Күрделі жағымсыз әсерлер пайда болғанда емдеуді тоқтату керек.
Қолдануға болмайтын жағдайлар
- эналаприлге, препараттың басқа компоненттеріне немесе өзге АКФ тежегіштеріне жоғары сезімталдық
- АКФ тежегіштерін алдыңғы қолданумен байланысты сыртартқыдағы ангионевротикалық ісіну
- тұқым қуалайтын және идиопатикалық ангионевротикалық ісіну
- жүктілік, лактация кезеңі
- 18 жасқа дейінгі балалық және жасөспірімдік кезең
Дәрілермен өзара әрекеттесуі
Калий сақтағыш диуретиктер, тағамдық калий қоспалары
АКФ тежегіштері диуретиктер туындататын калийдің кемуін азайтады. Калий сақтағыш диуретиктер (спиронолактон, триамтерен немесе амилорид), қан сарысуында калий деңгейін арттыратын басқа препараттар, (мысалы, гепарин), калий қоспаларын немесе құрамында калий бар тұз алмастырғыштар қолдану гиперкалиемияға әкеледі. Сондықтан да осындай бір мезгілде қолдану ұсынылмайды.
Гипокалиемияға орай бір мезгілде қолдану қажет болғанда, оларды абайлаумен әрі қан плазмасындағы калий деңгейін жиі бақылаумен пайдалану қажет.
Диуретиктер (тиазидтік немесе ілмекті диуретиктер)
Диуретиктердің жоғары дозаларымен алдын ала емделу, эналаприл емі басталғанда, сұйықтық тапшылығына және гипотензияның пайда болу қаупіне әкеледі. Гипотензиялық әсері диуретиктер қабылдауды тоқтатуға, тұз және сұйықтық тұтынуды арттыруға немесе эналаприллің төмен дозасымен емдеудің басталуына орай төмендеуі мүмкін.
Гипертензияға қарсы басқа препараттар
Осы препараттарды бір мезгілде қолдану эналаприлдің гипотензиялық әсерін арттырады. Нитроглицеринмен, басқа нитраттармен немесе басқа вазодилататорлармен бір мезгілде қабылдау артериялық қысымның көп түсіп кетуіне әкеледі.
Литий Литий мен АКФ тежегіштерін бірге қолданғанда қан плазмасындағы литий концентрациясының қайтымды жоғарылауы және уыттылығы жөнінде хабарланды. Тиазидті диуретиктермен бір мезгілде қолдану литий деңгейінің одан да көп артуына және литиймен уыттану қаупіне әкеледі. Осы препараттарды бір мезгілде қолдану ұсынылмайды, бірақ, қажет болса, плазмадағы литий деңгейінің мұқият мониторингін жүргізген жөн.
Үш циклды антидепрессанттар және/немесе антипсихотикалық препараттар және/немесе анестетиктер және/немесе наркотиктер
Белгілі бір анестетиктер, үш циклды антидепрессанттар және нейролептиктерді АКФ тежегіштерімен бір мезгілде қолдану артериялық қысымның қосымша төмендеуіне әкеледі.
Қабынуға қарсы стероидты емес препараттар (ҚҚСП)
Ұзақ уақыт ҚҚСП қолдану АКФ тежегіштерінің гипертензиялық әсерін төмендетеді. ҚҚСП (ЦОГ-2 тежегіштерін қоса) және АКФ тежегіштері қан плазмасындағы калий деңгейінің артуына аддитивті тиімді әсер көрсетеді, бұл бүйрек қызметінің нашарлауына әкеледі. Бұл әсер, әдетте, қайтымды. Сирек жағдайларда, әсіресе, бүйрек қызметі бұзылған емделушілерде (егде жастағы емделушілер немесе ауыр түрдегі гиповолемиясы бар, соның ішінде диуретиктер қабылдайтын емделушілер) жедел бүйрек жеткіліксіздігі пайда болуы мүмкін. Қатарлас емдеу басталғаннан кейін және емдеу кезінде мерзім сайын емделушілерді тиісінше гидратациялау және бүйрек қызметін бақылау қажет.
Алтын препараттары Эналаприл қамтылатын АКФ тежегіштерімен және алтын препараттарының инъекцияларымен (натрий ауротиомалаты) бір мезгілде емдегенде сирек жағдайларда нитритоидты реакциялар (беттің қызаруы, жүрек айну, құсу және артериялық гипотензия) жөнінде хабарланды.
Диабетке қарсы препараттар
Эпидемиологиялық зерттеулер АКФ тежегіштерін және диабетке қарсы препараттарды (инсулин, ішуге арналған гипогликемиялық дәрілер) бір мезгілде қолдану гипогликемияның даму қаупімен қант азайтудың жоғары тиімділігін туындатады. Бұл құбылыс біріктіріп емдеудің алғашқы апталары кезінде және бүйрек жеткіліксіздігі бар емделушілерде байқалады.
Алкоголь
Алкоголь АКФ тежегіштерінің гипотензиялық әсерін күшейтеді.
Симпатомиметиктер Симпатомиметиктер АКФ тежегіштерінің гипертензияға қарсы әсерін азайтады.
Ацетилсалицил қышқылы, тромболитиктер және ß-бөгегіштер Эналаприлді ацетилсалицил қышқылымен (кардиологиялық дозаларда), тромболитиктермен және бета-адренобөгегіштермен бір мезгілде қолдану қауіпсіз.
Айрықша нұсқаулар
Симптоматикалық гипотензия
Симптоматикалық гипотензия асқынбаған артериялық гипертензияны емдегенде сирек кездеседі, бірақ сұйықтық тапшылығы бар емделушілерде дамуы мүмкін (диуретиктік ем, тұзы шектелген емдәм, гемодиализ, іш өту немесе құсу). Бүйрек жеткіліксіздігімен астасқан немесе онсыз жүрек жеткіліксіздігі бар емделушілерде симптоматикалық гипотензия туындайды. Ол жоғары дозалардағы ілмекті диуретиктер алатын дәрежесі ауырлау жүрек жеткіліксіздігі, гипонатриемиясы немесе бүйрек жеткіліксіздігі бар емделушілерде де пайда болады. Бұл емделушілерде эналаприл және/немесе диуретик дозасын өзгертуді және емделуді мұқият медициналық бақылаумен бастау қажет. Артериялық қысымның шамадан тыс төмендеуі миокард инфарктісіне немесе инсультке әкелетін стенокардиясы немесе цереброваскулярлы ауруы бар емделушілерді емдегенде осындай қауіпсіздік шараларын жүргізген жөн.
Артериялық гипотензия пайда болғанда емделушіні жатқан қалыпқа көшіріп, қажет болса, 0,9% натрий хлориді ерітіндісін көктамыр ішіне енгізу жолымен плазма көлемін ретке келтіру керек. Өтпелі артериялық гипотензия әріқарай эналаприл қолдану үшін қарсы көрсетілім болып табылмайды. АҚ қалыптанғаннан кейін, әдетте, қосымша көлем енгізілуінің арқасында, препараттың келесі дозаларын емделушілер жақсы көтере алады.
Артериялық қысымы қалыпты немесе төмен, жүрек жеткіліксіздігі бар кейбір емделушілерде эналаприл қолданған кезде артериялық қысымның қосымша төмендеуі болады. Мұндай әсер күтіледі, әдетте, емдеуді тоқтатуға негіз болып саналмайды. Егер гипотензия симптоматикалық сипатта болса, диуретиктер және/немесе эналаприл дозасын азайту және/немесе қолдану міндетті түрде тоқтатылады.
Аортальді және митральді клапан стенозы, гипертрофиялық кардиомиопатияБарлық вазодилататорлар сияқты, АКФ тежегіштерін сол жақ қарыншасының шығару жолы тарылған емделушілерді емдегенде абайлап қолданып, кардиогенді шок және сол жақ қарыншасы шығару жолының гемодинамикалық маңызды тарылу жағдайларынан аулақ болу қажет.
Бүйрек қызметінің бұзылуы
Бүйрек қызметі бұзылған емделушілерде (креатинин клиренсі <1,33 мл/с) бастапқы дозаны креатинин клиренсіне қарай, сосын емдеуге болатын реакцияға орай таңдаған дұрыс.
Плазмадағы креатинин деңгейін және калий деңгейін ұдайы бақылау қажет. Ауыр жүрек жеткіліксіздігі немесе, бүйрек артериясының стенозын қоса, жасырын түрдегі бүйрек аурулары бар емделушілерде эналаприлмен емдеу кезінде бүйрек жеткіліксіздігі пайда болады. Бұл жедел сипатта және тиісінше емдегенде, әдетте, қайтымды.
Көрінбейтін бүйрек аурулары бар, бірақ олар бұрыннан бар кейбір емделушілерде эналаприлді диуретиктермен бір мезгілде қабылдағаннан кейін қан плазмасындағы мочевина және креатинин деңгейлерінің мардымсыз әрі өткінші артулары туындады. Сондықтан АКФ тежегішінің дозасын азайту және/немесе диуретиктерді тоқтату қажеттілігі туындауы мүмкін. Бұл жағдай жасырын түрдегі бүйрек артериясы стенозының пайда болуына түрткі болады.
Реноваскулярлы гипертензия
Бүйрек артерияларының екі жақты стенозы немесе жалғыз қызмет атқаратын бүйрек артериясының стенозы бар емделушілер АКФ тежегіштерімен ем қабылдаған кезде артериялық гипотензияның және бүйрек жеткіліксіздігінің жоғары даму қаупі бар. Қан плазмасындағы креатинин деңгейінің орташа өзгерістерінде ғана бүйрек қызметін жоғалтып алуға болады. Мұндай емделушілерге емді төмен дозалардан әрі дәрігердің мұқият қадағалауымен бастаған дұрыс; емдеу кезінде дозаны сақтықпен титрлеп, бүйрек қызметін бақылау қажет.
Бүйрек трансплантациясы
Тәжірибенің болмауына орай, эналаприлмен емдеу таяуда бүйрек трансплантациясын өткерген емделушілерге ұсынылмайды.
Бауыр жеткіліксіздігі
АКФ тежегіштерімен емдеу кезінде сирек жағдайларда холестатикалық сарғаюдан басталып, артынан өліммен аяқталатын бауырдың фульминантты некрозына дейін (кейде) үдейтін синдромның дамуы мүмкін. Бұл синдромның даму механизмі түсініксіз. Егер АКФ тежегішін қабылдау кезінде сарғаю немесе бауыр ферменттері деңгейлерінің жоғарылауы болса, қабылданған препаратты дереу тоқтату керек, ал емделуші тиянақты қадағалауда болып, қажет болса, талапқа сай ем алуы тиіс.
Нейтропения және агранулоцитоз
АКФ тежегіштерін қабылдаған емделушілерде нейтропения/агранулоцитоз, тромбоцитопения және анемияның даму жағдайлары болды. Бүйрек қызметі қалыпты емделушілерде басқа асқынулар болмаған кезде нейтропения сирек дамиды.
Эналаприлді иммунодепрессанттар емін, олармен бір мезгілде аллопуринол немесе прокаинамид алатын, сондай-ақ осы факторлар қосылған коллагеноздары (мысалы, жүйелі қызыл жегі, склеродермия) бар емделушілерде, әсіресе бүйрек қызметінің бұрыннан бар бұзылуында өте үлкен сақтықпен қолдану қажет. Мұндай емделушілерде антибиотиктермен қарқынды ем қонбайтын ауыр жұқпалар дамуы мүмкін. Препарат тағайындалғанда қандағы лейкоциттер мөлшерін әлсін-әлсін бақылау ұсынылады. Емделушіге жұқпаның қандай да бір белгілері пайда болған жағдайда дереу дәрігерге қаралуы қажет екені жөнінде ескертілуі тиіс.
Жоғары сезімталдық және ангионевротикалық ісіну
Эналаприл қамтылатын АКФ тежегіштерін қабылдайтын емделушілер арасында бет, аяқ-қол, ерін, тіл, дауыс саңылауы және/немесе көмейдің ангионевротикалық ісінуінің дамуы жөнінде сирек жағдайларда хабарланды. Ол емдеу кезеңіндегі кез келген уақытта пайда болады. Мұндай жағдайда емдеуді тоқтатып, емделушідегі белгілердің толық басылуын қамтамасыз ету үшін тиісті шаралар қабылдау қажет. Тіпті, тыныс алудың бұзылуынсыз, тілдің ісінуі ғана пайда болатын жағдайлардың өзінде емнің тиімділігі үшін жеткіліксіз болуы мүмкін гистаминге қарсы препараттармен және кортикостероидтармен емдегеннен кейін емделушінің ахуалын ұзақ уақыт қадағалау қажет болады. Өте сирек жағдайларда тілдің және көмейдің ісінулері кезінде өліммен аяқталу болды. Тіл, дауыс саңылауы немесе көмей ісінулері бар емделушілерде, әсіресе, тыныс жолдарына операция жасатқан емделушілерде тыныс алу жолдарының тарылуы ықтимал. Егер тіл, дауыс саңылауы немесе көмейдің ісінуі тыныс жолдары тарылуының даму қатерін төндірсе, ең қысқа мерзімдерде шұғыл ем жүргізу - адреналин 1:1000 (0.3-0.5 мл) ерітіндісін тері астына енгізу және тыныс алу жолдарының өткізгіштігін қамтамасыз ету үшін шаралар қабылдау қажет.
АКФ тежегіштерін алған қара нәсілді емделушілерде Квинке ісінуі, хабарланғандай, қара нәсілді еместермен салыстырғанда, жиірек болды.
АКФ тежегіштерінің емімен байланыссыз Квинке ісінуін бұрын өткерген емделушілерде АКФ тежегіштерін қабылдау кезінде ангионевротикалық ісінудің жоғары қаупі болады.
Жарғақты-қанатты десенсибилизация кезіндегі анафилактоидтық реакциялар
АКФ тежегіштерін ара немесе аса уымен десенсибилизациялау курсы кезінде алатын емделушілерде сирек жағдайларда өмірге қауіп төндіретін анафилактоидтық реакциялар болуы мүмкін. Бұл реакциялардың дамуын әр десенсибилизация шарасы алдында АКФ тежегішін уақытша тоқтату жолымен болдырмауға болады.
ТТЛП аферезін жүргізу кезіндегі анафилактоидтық реакциялар
АКФ тежегіштерін декстран сульфатымен тығыздығы төмен липопротеиндерді (ТТЛП) аферездеу кезінде алған емделушілерде сирек жағдайларда өмірге қауіп төндіретін анафилактоидтық реакциялар болуы мүмкін. Бұл реакциялардың дамуын әр аферез шарасы алдында АКФ тежегішін уақытша тоқтату жолымен болдырмауға болады.
Гемодиализде жүрген емделушілер
Жоғары сезімталдықтың, анафилактоидтық реакцияның дамуы жөнінде полиакрилнитрилді жарғақшалар (AN 69) пайдаланылатын гемодиализде жүрген және АКФ тежегіштерін бір мезгілде қабылдаған емделушілер арасында хабарланды. Гемодиализ жүргізу қажет болғанда жарғақшалардың басқа типін пайдалану, әлде емделушіні гипертензияға қарсы агенттердің басқа класынан лайықты препарат қабылдауға көшіру керек.
Гипогликемия Ішуге арналған диабетке қарсы препараттар немесе инсулин алатын қант диабеті бар емделушілерде АКФ тежегіштерімен емделген алғашқы айда қандағы қант деңгейін мұқият бақылау қажет.
Жөтел АКФ тежегіштерімен емдеу кезінде тұрақтанған, құрғақ, өнімсіз жөтел болып, ол емді тоқтатқаннан кейін басылады. Мұны жөтелдің салыстырмалы диагностикалау бөлігі ретінде қарастыру керек.
Хирургиялық операция және анестезия
Гипотензиялық препараттар қабылдайтын емделушілерде ауқымды хирургиялық операциялардан кейін жалпы жансыздандыру кезінде эналаприл рениннің компенсаторлық босап шығуына салдарлы ангиотензин II түзілуін бөгеуі мүмкін. Егер дәрігер артериялық гипотензияның осы механизмін жорамалдаса, емдеу айналымдағы қан көлемін молайтуға бағытталады.
ГиперкалиемияЭналаприл қамтылатын АКФ тежегіштерін алған кейбір емделушілерде қан плазмасындағы калий деңгейінің жоғарылауы байқалды. Гиперкалиемияны дамытатын қауіп факторларына бүйрек жеткіліксіздігі, бүйрек қызметінің нашарлауы, жас ерекшелігі (> 70 жас), қант диабеті, аралық оқиғалар, атап айтқанда, сусыздану, жедел жүрек жеткіліксіздігі, метаболикалық ацидоз және калий сақтағыш диуретиктерді (спиронолактон, эплеренон, триамтерен немесе амилорид), калий қоспаларын және құрамында калий бар тұз алмастырғыштарды бір мезгілде қолдану, сондай-ақ қан плазмасында калий деңгейін арттыратын басқа препараттар (мысалы, гепарин) қабылдау жатады. Калий қоспаларын немесе құрамында калий бар тұз алмастырғыштар немесе калий сақтағыш диуретиктер пайдалану, әсіресе, бүйрек қызметі бұзылған емделушілерде қан плазмасындағы калий деңгейінің едәуір артуына әкеледі. Гиперкалиемия күрделі, кейде өлім-жітімді аритмияны кепілдейді. Егер эналаприлді жоғарыда аталған агенттердің кез келгенімен бір мезгілде пайдалану мақсатқа сай болып есептелсе, онда оларды абайлап қолданып, қан плазмасындағы калий деңгейін жиірек тексеру керек.
ЛитийЛитий мен эналаприлді біріктіріп пайдалану ұсынылмайды.
Жүктілік және лактация
АКФ тежегіштерін қабылдауды жүктілік кезінде бастауға болмайды. АКФ тежегіштерімен емделу қажет болып табылғанша жүктілікті жоспарлайтын емделуші әйелдер жүктілік кезінде қолдану үшін белгіленген қауіпсіздік бейіні бар гипертензияға қарсы баламалы препараттар қабылдауға көшуі тиіс. Жүктілік диагностикаланған кезде, АКФ тежегіштерімен емдеуді дереу тоқтатып, егер бұл мақсатқа сай болса,баламалы ем бастау қажет. АКФ тежегіштерін жүктіліктің екінші және үшінші триместрлерінде қабылдау, белгілі болғандай, адамда фетоуыттануды (бүйрек қызметінің төмендеуі, су аздық, бассүйек сүйектенуінің кідірісі) және неонатальді уытттануды (бүйрек жеткіліксіздігі, артериялық гипотензия, гиперкалиемия) туындатады. Егер АКФ тежегіштері жүктіліктің екінші триместрінде қабылданса, бүйрек пен бассүйекке УДЗ жүргізу ұсынылады. Аналары АКФ тежегіштерін қабылдаған сәбилер гипотензия жөнінен мұқият тексеруден өткізілуі тиіс.
Эналаприл лактация кезеңінде қолдану үшін ұсынылмайды.
Этникалық айырмашылықтар
Басқа да ангиотензин конвертирлеуші фермент тежегіштері сияқты, қалғандарына қарағанда, қара нәсілді адамдарда эналаприлдің артериялық қысымды төмендету тиімділігі аз, бұл төмен ренин статусының көп жоғары таралуынан болуы мүмкін.
Энап® құрамында лактоза бар. Галактозаны көтере алмау, Лапп лактаза тапшылығы немесе глюкоза-галактоза мальабсорбциясы синдромының сирек тұқым қуалайтын мәселелері бар емделушілер осы препаратты қабылдамауы тиіс.
Дәрілік заттың көлік құралын немесе қауіптілігі зор механизмдерді басқару қабілетіне әсер ету ерекшеліктері
Автокөлікті немесе басқа механизмдерді басқарған кезде бас айналу және қатты шаршау ықтималдығын ескеру керек.
Артық дозаланғанда
Симптомдары: препарат қабылдағаннан кейін шамамен 6 сағаттан соң басталатын айқын артериялық гипотензия. Артық дозаланумен байланысты белгілерге айналымдық шок, электролиттік бұзылулар, бүйрек жеткіліксіздігі, асқын желдетілу, тахикардия, жүрек қағуын сезіну, брадикардия, бас айналу, мазасыздық және жөтелу жатады.
Емдеу: көктамыр ішіне физиологиялық ерітінді құю. Мүмкіндігінше, ангиотензин ІІ инфузиясымен емдеуді және/немесе көктамыр ішіне катехоламиндер енгізуді қарастыруға да болады. Препарат сіңуін болдырмау шараларын қабылдау қажет (мысалы, құстыру, асқазан шаю, абсорбенттер мен натрий сульфатын енгізу). Эналаприлат жүйелі қан айналымынан гемодиализ көмегімен шығарылады (эналаприлат енгізу жылдамдығы - 62 мл/мин).
Емдеуге төзімді брадикардия кезінде кардиостимуляция емі көрсетілген. Организм жай-күйінің негізгі көрсеткіштерін, электролиттер концентрациясын және қан плазмасындағы креатининді үнемі бақылау керек.
Шығарылу түрі және қаптамасы
10 таблеткадан үш қабатты үлбірден (нысаналанған полиамид/алюминий/поливинилхлорид) және алюминий фольгадан жасалған пішінді ұяшықты қаптамаға салады.
2 пішінді ұяшықты қаптамадан медицинада қолданылуы жөніндегі мемлекеттік және орыс тілдеріндегі нұсқаулықпен бірге картон пәшкеге салынады.
Сақтау шарттары
Түпнұсқалық қаптамасында, ылғалдан қорғалған жерде, 25С-ден аспайтын температурада сақтау керек.
Балалардың қолы жетпейтін жерде сақтау керек!
Сақтау мерзімі
3 жыл
Препаратты сақтау мерзімі өткеннен кейін қолдануға болмайды.
Дәріханалардан босатылу шарттары
Рецепт арқылы
Өндіруші
КРКА, д.д., Ново место, Словения
Тіркеу куәлігінің иесі
КРКА, д.д., Ново место, Словения
Қазақстан Республикасы аумағында тұтынушылардан өнім (тауар) сапасына қатысты шағымдар қабылдайтын ұйымның мекенжайы
ҚР-дағы «KRKA, tovarna zdravil, d.d., Novo mesto» өкілдігі
ҚР, 050059,
Алматы қ., Әл Фараби д-лы, 19, 1б корпус, 2-ші қабат.
тел.: 8 (727) 311-08-09
факс: 8 (727) 311-08-12
www.krka.si